Rusya’dan tahıl anlaşması tepkisi

Rusya, Türkiye’nin arabuluculuğunda yapılan anlaşmayla ilgili “Rus tahılı dünyaya sevk edilemiyor” açıklaması yaptı.

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rus tahılı ve gübresinin, İstanbul’da imzalanan tahıl anlaşması kapsamında Batı’nın yaptırımları nedeniyle diğer ülkelere sevk edilemediğini bildirdi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında 22 Temmuz’da İstanbul’da tahıl anlaşmasının imzalandığı hatırlatıldı. Anlaşma kapsamında 27 Temmuz’da İstanbul’da Ortak Koordinasyon Merkezi’nin devreye girdiğine işaret edilen açıklamada, “İlk gemi, 1 Ağustos’ta üzerinde anlaşılan kontrol prosedürleri doğrultusunda Odessa Limanı’ndan ayrıldı. BM’nin verilerine göre, 26 Ekim’e kadar toplam 390 gemi, Karadeniz’deki insani yardım koridorunu kullandı ve 8 milyon 899 bin 48 ton tahılı Odessa, Yujnıy ve Çernomorks limanlarından çıkardı. Bunların yüzde 41’i mısırdır” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, söz konusu sevkiyatların yarısının Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, İngiltere, İsrail ve Güney Kore’ye yapıldığı belirtilerek, “Somali, Etiyopya, Yemen, Sudan, Afganistan gibi ihtiyacı olan ülkelerin, çıkarılan tahılın yüzde 3’ünü sadece BM’nin Dünya Gıda Programı kapsamında alabildiği” kaydedildi. BM’nin, bu inisiyatifi ticari girişim olarak nitelendirmediği vurgulanan açıklamada, Rusya’nın 30 milyon ton tahılı dünya pazarlarına sevk etmeye ve bu rakamı 50 milyon tona çıkarmaya hazır olduğu belirtildi.

‘RUS GÜBRESİ GÖNDERİLEMİYOR’

Sadece 10,5 milyon ton civarındaki Rus tahılının Asya ve Afrika ülkelerine nakledildiği aktarılan açıklamada, Rus gübresinin de henüz tedarik edilemediği bildirildi.

Açıklamada, “Rus şirketleri, hala gübre sevkiyatı yapamıyor. 300 bin ton gübre bile yoksul ülkelere verilemedi. Bu ürünlerin yüzde 80’i Letonya, geriye kalanı da Estonya, Belçika ve Hollanda’daki depolarda bloke edilmiş durumda. Bu ülkelerin yönetimleri, gübrenin BM’nin Dünya Gıda Programı kapsamında çıkışına izin vermiyor. Oluşan durumun nedeni, Batı’nın tek taraflı yaptırımlarıdır. Bu yaptırımların olumsuz etkisinin, İstanbul’daki anlaşmanın ikinci belgesi doğrultusunda kaldırılması gerekiyordu” ifadelerine yer verildi.

“Denetimlerin gevşetilmesi ve prosedürlerin hızlandırılması amacıyla İstanbul’daki limanda yapay olarak gemi yoğunluğu yaratıldığı” savunulan açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Anlaşmanın uygulanması sürecinde 70’ten fazla gemi gözetim altına alındı, gemilerin bazları da kaçakçılık girişimlerde bulunduğu ve sistematik ihlaller yaptığı nedeniyle süreç dışı bırakıldı. 8 Ekim’de Kırım Köprüsü’ne yapılan terör saldırısı için patlayıcıların sevkiyat yollarına ilişkin süren soruşturma nedeniyle insani yardım koridorunun kötüye kullanılabilmesi göz ardı edilemez.”

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, dün tahıl anlaşmasının uzatılması konusunda 18 Kasım’a kadar mevcut verilerden yola çıkarak karar vereceklerini söylemişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da “Anlaşmaların uzatılması konusu görüşülmeden dile getirdiğimiz sorunların çözüleceğini umuyoruz” ifadesini kullanmıştı. (AA)