Kendilerine Tarım ve Orman Bakanı’nın ‘çiftçilerimiz çok mutlu’ sözü hatırlatılan çiftçiler, “Ölmedik, sürünüyoruz. Çiftçiliği bırakacak noktaya geldik” diyerek tepki gösterdi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, belde ve köylerdeki ziyaretlerinde ciftçilerin sorunlarını dinledi.
Gürer’in “Tarım ve Orman Bakanı, ‘çiftçilerimiz çok mutlu’ diyor. Aranızda çiftçilik yapıp da mutlu olan var mı?” şeklinde soru yönelttiği çiftçiler, “Ölmedik, sürünüyoruz” yanıtını verdi.
Tüccara tarlada 3-4 liraya sattıkları patatesin raflarda 15 lira olmasına anlam veremediklerini belirten üreticiler “Bu nasıl oluyor, bizim hakkımızı kim yiyor?” diye sordular.
‘ÇİFTÇİLİĞİ BIRAKACAK NOKTAYA GELDİK’
Gürer’e dert yanan çiftçilerin verdiği yanıt ise ülke genelinde üreticilerin yaşadığı büyük sorunların özeti gibiydi. Üreticiler, “Ne elektriğe, ne mazota, ne gübreye, ne de ilaca gücümüz yetiyor. Ölmedik sürünüyoruz, çiftçiliği bırakacak noktaya geldik” dediler.
Tarlalarında fasulye, buğday ve patates ekimi yaparak geçimlerini sağlamaya çalıştıklarını söyleyen üreticiler, sürekli artan girdi maliyetleri ile oluşan sorunlarla boğuştuklarını, kuraklığın etkisiyle bu yıl daha çok sorun yaşayacaklarını belirtiler.
‘BİZİM HAKKIMIZI KİM YİYOR?’
En iyi patatesi 4 buçuk liraya sattıklarını, ancak son zamanlarda patatesin fiyatının 3 liraya kadar düştüğünü söyleyen üreticiler, “Bizden 3-4 liraya alınan patatesler nasıl oluyor da raflarda 15 liraya satılıyor? Bu kadar fark nasıl oluyor, bu kar nereye gidiyor. Bizim hakkımızı kim yiyor?” diye sordu.
Patates üretiminde maliyet artışına dikkat çeken üreticiler, “Çocuğumuzun çoluğumuzun çalıştığını da maliyet hesabına katmıyoruz” dediler.
‘BİR KAMYON PATATESE BİR CEP TELEFONU GELİYOR’
Sattıkları bir kamyon patatesle ancak bir cep telefonu alınabildiğine dikkat çeken bir üretici ise “Bir cep telefonu 35 -40 bin lira olmuş. 60 bin liraya satılan cep telefonu varmış. 20 tonluk bir kamyon patates ancak bir cep telefonu ediyor” diye konuştu.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise devletin çiftçiyi desteklemesi ve zararını karşılayacak bir sistemin oluşturması gerektiğini belirtti.
‘GİRDİ MALİYETLERİ ARTTIKÇA FİYAT DA ARTIYOR’
Üreticilerin 1 yıl önce hangi bölgede hangi ürünün yetiştirileceğini bilmesi, ürünün kaça satacağının önceden planlanması gerektiğini kaydeden Gürer, “Ülkemizde tarımla ilgili bir planlama yok. 1999’da 6 buçuk milyon olan patates üretimi 5 milyon 200 bin tona kadar geriledi. Patates üretiminin fazla olduğu dönemde üretici para kazanamıyor, az olduğunda fiyatlar artıyor. Çiftçi yüzde 342 oranında artan gübre ile nasıl para kazanacak? Girdi maliyetleri arttığı için fiyatlar da artıyor” şeklinde konuştu.
‘TARLA İLE RAF ARASI AÇIK’
Tarlada 4 buçuk liradan satılan patatesin aracı komisyonu, nakliye ve diğer giderlerle marketlerde en fazla 7 lira olması gerektiğini söyleyen Ömer Fethi Gürer, “4 buçuk liradan satılan patatesin marketlerde 15 -16 lira olması karşısında çiftçinin serzenişi haklı. Burada aracı kazanıyor. Bu patateste de soğanda da buğdayda da böyle. Üreticinin soğanı tarlada kalıyor markette fiyatı 10 lira” dedi.
‘PATATESTE VURGUNU ARACILAR VURUYOR’
Mevcut sistemin iki mağdurundan birinin üretici, diğerinin ise tüketici olduğuna dikkat çeken CHP’li Gürer, “Arada vurgunu vuran vuruyor. Patates üreticisi bir kazanıyor, bir kaybediyor, istikrar yok. Bir de patates ithalatı yapıyorlar. Bu ülkeye Mısır’dan bile patates getirdiler. Esas olan üreteni korumaktır. Bu ülkenin en büyük sorunu üreteni koruyamamaktır” diye konuştu.
‘ÇİFTÇİ KREDİ İLE AYAKTA DURUYOR’
Tarımın stratejik bir alan olduğunu anlatan Gürer, şöyle devam etti:
“Tarım ve Orman Bakanı diyor ki, ‘Bir tane dertli çiftçi yok, herkes mutlu’, ama alanda öyle değil. Ürün maliyetine satan zarar etmediği için mutlu. Tarımda her yıl değişkenlik çiftçiyi yoruyor. Para kazandığını düşündüğünde yeniden ekim yapacağı sırada elde avuçta ne varsa gidince esasında kazanmadığını fark ediyor.
Çiftçi kredi ile ayakta duruyor. Yalnız Bankalara çiftçi borcu 300 milyar. BDDK verilerine göre geçmiş durumda. Girdiler ise durmuyor artıyor.
Geçen yıl şubatta5 bin 400 lira olan Can gübre, 7 bin 800 liraya, 9 bin 450 lira olan Üre gübre 11 bin 800 liraya, 9 bin 450 lira olan Dap gübre 14-15 bin liraya çıktı. Bu durumda çiftçi zorunlu ekim yapıyor. Başka yapacak işi yok. Kırsalda küçük aile tipi işletmeler sorunlu. Çiftçi kın kanaat geçiniyor.”