Brezilya ve Arjantin ortak para birimi için hazırlıklara başlayacak

Brezilya ve Arjantin, dünyanın en büyük ikinci para birimi bloğunu oluşturabilecek bir hareketle ortak bir para birimi üzerinde hazırlık çalışmalarına başladıklarını bu hafta açıklayacak.

Financial Times’ın haberine göre, Güney Amerika’nın en büyük iki ekonomisi olan Brezilya ve Arjantin, ortak para birimi planını bu hafta Buenos Aires’te yapılacak bir zirvede tartışacak ve diğer Latin Amerika ülkelerini bu projeye katılmaya davet edecek.

Brezilya para birimin “sur” (güney) olarak adlandırılmasını önerdi. Yetkililerin verdiği bilgiye göre yeni bir para biriminin bölgesel ticareti artırması ve ABD dolarına olan bağımlılığı azaltması planlanıyor. Proje hayata geçerse ilk etapta Brezilya reali ve Arjantin pezosu ile paralel olarak çalışmaya başlayabilir.

Olası bir Güney Amerika ortak para birimi, doların bölgedeki ağırlığını da önemli ölçüde azaltacak. Ülkede pek çok para birimi dolar karşısında değerini zorlamakta zorlanırken El Salvador, Ekvador gibi kimi ülkeler doğrudan ABD doları kullanıyor.

Ayrıca ülkeler kendi arasında yaptıkları ticarette de ABD dolarını referans alıyor. Ancak ortak para birimi olması durumunda ticaretten doların ekarte edilmesi bekleniyor.

İNCELEMELER BAŞLADI

Arjantin Ekonomi Bakanı Sergio Massa, Financial Times’a verdiği demeçte, konu ile ilgili finansal konulardan ekonomik büyüklüğe ve merkez bankalarının rolüne kadar her şeyi içeren bir inceleme başlattıklarını duyurdu.

Massa, “Yanlış beklentiler yaratmak istemiyorum. Bu Latin Amerika’nın kat etmesi gereken uzun bir yolun ilk adımı” dedi. Başlangıçta ikili bir proje olan girişim, Latin Amerika’daki diğer ülkelere de sunulacak. Arjantinli Bakan, “Bölgenin geri kalanını Arjantin ve Brezilya davet ediyor” dedi.

Tartışmalara hakim bir yetkili, Brezilya ve Arjantin’in son birkaç yılda ortak bir para birimini tartıştığını ancak Brezilya Merkez Bankası’nın bu fikre karşı çıkması üzerine görüşmelerin başarısız olduğunu söyledi. Ancak şu an iki ülke de sol liderler tarafından yönetildiği için ortak para birimine daha büyük bir siyasi destek mevcut.

EN BÜYÜK ORTAK PARA BİRİMİ EURO

FT’nin tahminlerine göre, tüm Latin Amerika’yı kapsayan olası bir para birimi küresel GSYİH’nın yaklaşık yüzde 5’ini temsil edebilir. Halihazırda dünyanın en büyük para birliği olan Euro, dolar cinsinden ölçüldüğünde küresel GSYİH’nın yaklaşık yüzde 14’ünü kapsıyor.

Güney Amerika para birimi projesinin sonuçlanmasının uzun yıllar alacağı tahmin ediliyor. Avrupa’nın Euro’yu oluşturması da yaklaşık 35 yıl sürmüştü.

Euro dışında dünyada iki ortak para birimi daha bulunuyor. Ancak bazı Afrika ülkeleri tarafından kullanılan ve Euro’ya sabitlenen CFA frangı ve Doğu Karayip doları küresel ekonomik çıktının çok daha küçük bir dilimini kapsıyor.

ARJANTİN EKONOMİSİ ZOR DURUMDA

Yeni bir ortak para biriminin en çok harcamaları finanse etmek için para basarken yıllık enflasyonu yüzde 100’e çıkartan Arjantin’e yarayacağı düşünülüyor. Şu anda en büyük peso banknotunun değeri, yaygın olarak kullanılan paralel döviz kuruna göre 3 dolardan daha az.

Ayrıca Arjantin, 2020 temerrüdünden bu yana uluslararası borç piyasalarından büyük ölçüde kopuk durumda. Ülkenin 2018 kurtarma paketi nedeniyle IMF’ye 40 milyar dolardan fazla borcu bulunuyor.

Bununla birlikte, Brezilya’da da ekonomik açıdan istikrarsız bir ekonomiye entegre olma fikrine dair eleştirilerin artması bekleniyor.