Anayasa Mahkemesi’nden, Erdoğan’ın kullandığı yetkiye tırpan: Çıkaramaz

Anayasa Mahkemesi, kanunlarda düzenlenen bir konuda Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle düzenleme yapıldığı için iptal kararı verdi. Karar oybirliğiyle alındı.

2021 yılında yayımlanan 80 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 5’inci maddesiyle 4 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 193. maddesinin 2 nolu fıkrası değiştirildi.

Söz konusu değişiklikle, Kalkınma Ajansı yönetim kurulu üyeliği görevleri bulunan vali ve belediye başkanlarının, yönetim kurulu toplantılarına bizzat katılmaları öngörüldü.

Ancak Cumhurbaşkanının kararname ile kullandığı bu yetki Anayasa’ya aykırıydı. Çünkü, Anayasa’nın 104’üncü maddesinde “Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz” hükmü yer alıyor. 27 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan karar oybirliğiyle alındı ve gerekçesi şu şekilde:

ANAYASA AYKIRI, İPTALİ GEREKİR…

– Anayasa’nın 104. maddesinin 17. fıkrasının dördüncü cümlesinde ‘Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz’ denilmiştir. Ajansın yönetim kurulu üyelerinden biri olan valiye ilişkin olarak 5302 sayılı Kanun’un 32. maddesi hükmü incelendiğinde valinin görev ve yetkilerinden bir kısmını vali yardımcısına, yöneticilik sıfatı bulunan il özel idaresi görevlilerine ya da kaymakamlara devretmesinin mümkün kılındığı görülmektedir.

– Benzer biçimde ajansın yönetim kurulu üyelerinden bir diğeri olan belediye başkanının da 5393 sayılı Kanun’un 42. maddesi uyarınca görev ve yetkilerinden bir kısmını yöneticilik sıfatı bulunan belediye görevlilerine devretmesi mümkündür. Buna göre dava konusu CBK kuralının olmaması durumunda valinin ve belediye başkanının ajansın yönetim kurulu toplantılarına katılımına ve buradaki temsiline ilişkin olarak 5302 sayılı Kanun’un 32. maddesi ile 5393 sayılı Kanun’un 42. maddesi hükümlerinin uygulanacağı açıktır.

– Bu çerçevede kanunun açıkça düzenlediği bir konuda düzenleme yapan CBK kuralının Anayasa’nın 104. maddesinin 17. fıkrasının dördüncü cümlesine aykırı düzenleme getirdiği anlaşılmaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin 17. fıkrasının dördüncü cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.